dinsdag 20 september 2011

PWS

School is inmiddels alweer twee weekjes bezig, en ik ben helemaal in de ban van mijn profielwerkstuk. Op internet kijk ik filmpjes, reserveer ik boeken en zoek ik naar informatie. Mijn hoofdvraag is: Hebben we het in de filosofie over  honderd jaar nog over 'vrije wil'? Vrije wil is namelijk op dit moment nogal een 'hot' onderwerp in de filosofie, maar stel dat we binnen dertig jaar zo ver zijn op neurologisch gebied dat we al je keuzes kunnen voorspellen? Wat dan? Heel wat filosofieën storten totaal in als blijkt dat we geen vrije wil hebben. En wat dacht je van de democratie, die is gebaseerd op onze 'vrije' keuzes.

Jullie mogen mij in zekere zin met mijn pws gaan helpen. De stukken die ik schrijf en de andere dingen die ik maak moeten begrijpelijk zijn voor mensen die niet eens weten wat 'filosofie' is. Dus af en toe publiceer ik een tekstje voor mijn pws, met de vraag om feedback.

Ik zal altijd in de titel zetten als het voor mijn pws is, dus als jullie het écht heel saai vinden kunnen jullie het gelijk skippen, al zou ik het natuurlijk heel erg op prijs stellen als jullie het even willen lezen!

Voor nu heb ik al een kort vraagje, gewoon omdat ik nieuwsgierig ben. Aan het einde van mijn pws, dus als jullie al wat over het onderwerp hebben gelezen, ga ik deze vraag nog een keer stellen.




En waarom hebben we volgens jou wel of geen vrije wil?

16 opmerkingen:

  1. Wat een boeiend onderwerp. Zelf geloof ik wel in een vrije wil, niet dat alles voorbestemd is. Hm, dit ga ik volgen :p

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ja, ik heb een vrije wil want ik kies zélf voor dat bovenste vakje. En ja, ik ben een beetje te nuchter voor filosofie, een beetje te Fries misschien wel, haha.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ik denk wel dat er veel te voorspellen is en veel te manipuleren (denk Derren Brown!) maar toch geloof ik ook dat je zelfs onder iemands invloed nooit iets zou doen dat tegen JOUW echte diepe innerlijke overtuiging ingaat. Enneh waar die overtuiging dan weer vandaan komt... uhh...

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Ik ben benieuwd of ik straks als ik jou 'affe' profielwerkstuk gelezen heb (nadat je je door mij gemaakte plan van aanpak natuurlijk keurig hebt opgevolgd) nog steeds voor het bovenste vakje kies. ;)

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Leuk onderwerp! En het plaatje liet me lachen :)

    Ik ben voor mijn studie veel bezig met humanisme, dus ik ben bijna verplicht om in vrije wil te geloven haha. Maar goed, ik weet dat de hersenen ontzettend veel voor ons bepalen en dat we vaak onze keuzes pas later doorhebben zeg maar, maar toch geloof ik dat de mens een zekere vorm van vrije wil heeft, in de zin dat we niet alleen gebonden zijn aan onze dierlijke behoeften en sociale normen. We kunnen dat vaak doorbreken en dat noem ik dan 'vrije wil'.

    Ik ben benieuwd naar je stukjes!

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Ik heb gestemd op dat we een vrije wil hebben, al geloof ik niet dat alles wat we doen komt door de vrije wil. In zekere mate dus. Ik ben benieuwd naar de rest van je pws en ik zal je blogjes erover zeker lezen, want ik vind het erg interessant :)

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Jeetje, interessant onderwerp heb jij voor pws! Ik moest er eventjes over na denken maar ik geloof wel dat we gewoon vrije wil hebben, zegmaar. Waarom ik dat denk weet ik dan weer niet te vertellen :p Succes ermee!

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Ik denk wel dat we een vrije wil hebben, want je keist zelf voor dingen en dat wordt niet voor je bepaald door een grote computer ofzo.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Word je profielwerkstuk een betoog voor een van de twee, of ga je meer een uiteenzetting geven van de verschillende perspectieven? :)

    BeantwoordenVerwijderen
  10. bij TP is vrije wil ook een hot topic :) er was een testje waarbij mensen zelf mochten weten of ze op de linker of rechter knop zouden drukken. Wat bleek, onderzoekers konden aan de hersenen al zien welk knopje de persoon zou kiezen. Je hersenen schijnen dus al eerder te weten wat je gaat kiezen dan jij zelf. Op het moment dat je het knopje kiest, bedenk je er zelf een reden bij.. dus is het geen vrije wil.

    groetjes Mar

    BeantwoordenVerwijderen
  11. @Sander Ik pak de invalshoek van de neurologie, en probeer dus vooral de vrije wil te ontkrachten. Maar ik zal de andere argumenten natuurlijk wel kort benoemen. (denk ik)

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Ik denk dat ik een vrije wil heb, maar misschien zeg ik dat alleen maar omdat ik van de gedachte dat alles voorbestemd is niet zo vrolijk word.

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Hmmm....

    Lastig. Ik heb gekozen voor optie twee.
    Ik denk dat bepaalde dingen "zo moeten zijn".
    Maar of het nou voorbestemd is dat ik juist dát vakje aan zou kruisen?

    De mens gelooft gewoon graag dat ie een vrije wil heeft.
    Vanuit de conspiracy invalshoek denk ik dat niemand een vrije wil heeft. Er wordt wat op los geexpirimenteerd op ons mensen zonder dat we het weten.
    En laten we eerlijk zijn , we worden als mens altijd een richting opgeduwd die je helemaal niet op wilt.

    Stom voorbeeld: Ik wil een nieuwe boekenkast. Zo eentje waar ruimte in zit voor een tv.
    Nu maken ze geen boekenkasten meer waar zo'n bakbeest van een tv in past. Dus wil ik een nieuwe boekenkast ben ik verplicht om ook een nieuwe (lees: platte) tv aan te schaffen.
    Maar dat moest sowieso al omdat Ziggo en weet ik veel wie allemaal de uitzendingen voornamelijk geschikt maken voor platte tv's en het liefst digitaal in hd en .. (nou ja, jongens ik ben digibeet)
    Dus tegen de tijd dat ik denk dat ik een platte tv wil omdat de beeldkwaliteit op mijn bakbeestje zo achteruit gaat( ondertiteling is niet meer te lezen wat niet aan mn ogen ligt maar aan de manier waarop het programma is uitgezonden) is dat niet omdat ik dat uit mijn vrije wil besloten heb maar omdat mijn omgeving mij gemanipuleerd heeft.

    Op die manier kijk ik vooral naar het concept "vrije wil".

    Dus behalve dat ik denk dat sommige dingen voorbestemd zijn bestaat vrijw wil vooral niet omdat je op eigenlijk elk vlak gemanipuleerd word door de "groteN der aarde".

    xxx Chrisjuh

    BeantwoordenVerwijderen
  14. Goed onderwerp! Ik ben er zelf van overtuigd geweest dat ik geen vrije wil heb (omdat het absurd zou zijn te geloven dat hersenprocessen als enige in de wereld niet causaal en dus gedetermineerd zouden zijn), totdat ik meer te weten kwam over wat er allemaal gebeurt op quantumniveau. Daar blijkt toeval te bestaan. Ik kan je dit filmpje aanraden, waarin de filosoof John Searle betoogt dat als de vrije wil bestaat, deze zich op dit niveau moet bevinden (als ik het mij goed herinner): http://www.youtube.com/watch?v=vCyKNtocdZE
    Misschien dat het je helpt in het beantwoorden van de vraag of de wetenschap uiteindelijk de vrije wil zal verwerpen of bewijzen. Veel succes!

    BeantwoordenVerwijderen
  15. De goede keuze staat er niet tussen.
    1) ik heb vrije wil = onjuist
    2) alles is voorbestemd = onjuist
    Optie 3 zou moeten zijn: ik heb geen vrije wil omdat...

    ... omdat onze keuzes voor het overgrote deel worden bepaald door ons onderbewustzijn, niet ons bewustzijn. In ons onderbewuste ligt alles opgeslagen wat we ooit hebben meegemaakt, gezien, gehoord, maar dan in een "verkleurde" vorm afhankelijk van de bril die we ophadden toen we de dingen meemaakten. Inmiddels kun je dingen best anders zien, maar er kunnen nog steeds herinneringen gezien door de ouwe bril in je onderbewuste opgeslagen zijn.
    Voeg daar het dagelijkse bombardement aan commercials, subliminals, nlp, indoctrinatie, propaganda en andere troep aan toe waarvan we ons maar van een fractie bewust zijn...
    Uiteindelijk is een mensch zich maar van een heel klein deel bewust, en toch vormt het onderbewuste veelal onze keuzes, of stuurt die.

    Nee, dat noem ik geen vrije wil.

    BeantwoordenVerwijderen
  16. @DJSadhu.

    Het klopt, ik had eigenlijk een keuze moeten toevoegen. Ik heb ook totaal geen ruimte overgelaten voor (conditioneel) compatibilisten.

    Daarnaast zou je ondanks het feit dat het overgrote deel wordt bepaald door ons onderbewustzijn nog steeds kunnen zeggen dat er sprake is van vrije wil. Het onderbewuste is immers ook een deel van jezelf (al is dat natuurlijk weer moeilijk om te zeggen want wat is 'jezelf' en dan krijgen we weer een heel dualistisch/monistisch gesprek) het gebeurt dan misschien allemaal onbewust, maar het gebeurt wel ergens in je eigen brein. Dus zou je nog steeds kunnen spreken van je eigen keuze, en dus jouw vrije wil. (al heb ik wel het gevoel dat ik hier een stap oversla)

    Verder is het ook maar weer hoe je tegen 'vrije wil aankijkt' vrije wil heb je op drie niveaus. En elke filosoof geeft ook weer een beetje zijn eigen invulling aan het begrip

    De drie niveaus zijn:
    Op het niveau van verantwoordelijkheid. Kun je iemand verantwoordelijk houden voor wat hij of zij doet.

    Op het niveau van zelfverwerkelijking, dus op basis van je 'eigen' mening in een beslissing nemen. (Dit is het niveau waarop jij je zienswijze uitlegt)

    Op het niveau van bewuste aansturing, dus dat jij degene bent die door een bewuste gedachte 'ik ga nu koekjes pakken'je hand uitstrekt om de doos met koekjes te pakken.

    Misschien heeft Wittgenstein toch gelijk een is het allemaal maar een taalspelletje.

    BeantwoordenVerwijderen