vrijdag 6 januari 2012

Koffieleuten

bron
"Wat nou als we geen vrije wil hebben hè -stel je voor- wat dan?"
"Nou, dan zouden onze keuzes dus gedetermineerd zijn."
"Ja, en dat zou betekenen dat we technische gezien al onze handelingen zouden kunnen voorspellen."
"Hè bah Thea, daar wil ik het niet over hebben hoor."
"Waarom niet?"
"Ik heb er helemaal geen zin in om me in te denken dat we helemaal geen kéús meer hebben, helemaal niets!"
"Wat is daar dan zo erg aan?"
"Nou, stel je voor, je bent in een winkel en je zit te twijfelen tussen een pak koekjes, of toch chocola."
"Hmm"
"En jij zit maar te denken, wat zal ik nemen, koekjes of chocola?"
"Hmm"
"Nou, dan wil je toch het gevoel hebben dat je een keuze hebt?!"
"Want?"
"Omdat... omdat... Nou, gewoon. Anders heeft dat twijfelen toch helemaal geen zin"
"Maar Babette, twijfelen heeft nooit zin! En daarnaast zou ik gewoon chocoladekoekjes nemen want dan heb je chocola én koekjes"
"Thea, nu moet je toch echt ophouden."
"Ophouden, waarom?"
"Het is best belangrijk om het gevoel te hebben dat je een keuze hebt, anders kun je net zo goed voor de trein springen, dan maakt het allemaal niet meer uit."
"Tuurlijk niet."
"Jawel hoor, en daarnaast gaat onze samenleving er ook helemaal aan, ik bedoel niemand is nog verantwoordelijk, iedereen kan maar doen en laten zonder dat iemand daar op aangesproken kan worden. Mijn lieve kleine Petertje zou zomaar vermoord kunnen worden, en de dader mag leuk vrij rondlopen, want ja 'hij kon er niets aan doen'."
"Babette rustig aan, denk aan je bloeddruk! Neem nog een kopje koffie."
"Ik neem géén koffie, en ik bén rustig!"
"Oké, je bent rustig. Maar goed, allereerst blijft het gevoel dat we een keuze hebben wel bestaan hoor. Het heeft ons al die jaren voor de gek gehouden, dus waarom zou het er nu opeens mee ophouden?"
"Hmpf."
"En verder kunnen we mensen misschien niet meer verantwoordelijk houden, maar wel aanspreken op hun slechte gedrag. We kunnen de moordenaar niet opsluiten omdat hij moet boeten voor iets waar hij niets aan kon doen, maar we kunnen hem wel opsluiten omdat hij bijvoorbeeld een gevaar voor de samenleving vormt."
"Hmpf"
"Daarnaast is het ook zo dat jij ook niet nu plotseling gaat moorden en stelen als je weet dat we geen vrije wil hebben en dus niet verantwoordelijk gehouden kunnen worden. Of wel?"
"Nou.."
"En verder..."
"Stop, stop, stop! Ik heb het begrepen ik zat er een beetje naast."
*mompelt* 'een beetje..?'
"Nog een kopje koffie voor de schrik?"
"Ja. Vooruit, maar Thea?"
"Ja Babette?"
"Als we geen vrije wil hebben hè, en alles voorbestemd is..."
"Nou wat?"
"Dan kon ik er lekker helemaal niets aan doen dat ik zo reageerde en dat ik dat onbetaalbare porseleinen beeldje van je moeder heb gebroken gisteren. Hah!"
*zucht* "Ja Babette..."

11 opmerkingen: